Zawsze interesowały mnie odludne miejsca. Szlaki górskie na uboczu, zapomniane ruiny zamków, porzucone sztolnie i bunkry schowane w lasach Dolnego Śląska. Nie to, że nie przepadam za ludźmi, po prostu miejsca okraszone nutką tajemnicy mnie ekscytują i jednocześnie pozwalają się wyciszyć. Poszukiwanie bezludnych ścieżek zawiodło mnie na Ślężę. Tak, na Ślężę. Niegdysiejszą górę bogów, na którą ze wszystkich stron co weekend wspinają się zwartymi korowodami tysiące turystów. Rys. 1. Na mapie Slęży z 1936 r. można zauważyć, że szczyt jest opleciony szlakami dużo gęściej niż teraz. Większość tych dróg dalej istnieje w cieniu znakowanych szlaków. Fot. „Die schlesischen Gebirge” Wszystko zaczęło się, gdy dotarłem do mapy Ślęży zawierającej przedwojenne szlaki i zauważyłem ,że nie do końca pokrywają się one z tymi wyznaczonymi obecnie. Okazało się, że te porzucone szlaki nadal istnieją zapomniane przez masy. Napędzany ekscytacją skrzyknąłem grupkę znajomych i pojechaliśmy w stronę Dolnośląskiego Olimpu przykrytego grubą śnieżną pierzyną. Był środek zimy. Desant na Przełęczy Tąpadła przeprowadziliśmy wczesnym rankiem, więc pomimo weekendu udało się znaleźć wolne miejsce na parkingu i ruszyliśmy niebieskim szlakiem w stronę szczytu. Podobno jest to najbardziej widowiskowa ścieżka na górę i bardzo chciałem ją zobaczyć. Już na wstępie trafiła się osobliwość w postaci pojedynczego pantofla leżącego na środku leśnej drogi. Rys. 2. Pantofelek leżący na Przełęczy Tąpadła. Chciałbym poznać jego historię. Idąc dalej śladami Kopciuszka cieszyłem się wszystkim jak dziecko. Zawsze tak mam, gdy jestem w nowym miejscu. Wszystko jest odkryciem i wszystko zachwyca, nie ważne, czy to misterne małe wieże z kamieni ustawione przez turystów, czy zwykłe powalone drzewo przegradzające ścieżkę. Bardzo lubię, gdy góry rozpieszczają mnie takimi drobnymi frykasami. Szlak oznaczony niebieskim paskiem wił się po południowo-zachodnim zboczu, a dookoła nas zaczęły wyrastać coraz bardziej okazałe formy skalne. To one sprawiają, że jest to droga wyjątkowa. Ścieżka często biegła po skałach lub kluczyła między nimi zmuszając do ostrożności na głazach pokrytych lodem, ale jednocześnie dostarczając pokaźnej ilości endorfin. Rys. 3. Niebieski szlak z Przełęczy Tąpadła na Ślężę urozmaicony skałami w okolicach Olbrzymków. Wraz ze wzrostem wysokości spadała temperatura, o czym przekonałem się organoleptycznie, gdy broda przymarzła mi do szalika i skutecznie ograniczyła ruchomość szyi. Wspięliśmy się na kompleks skalny nazywany Olbrzymkami i zziajani rzuciliśmy okiem na widoczną infrastrukturę wierzchołka Ślęży, na którą składa się m. in. żelbetowa wieża widokowa, charakterystyczna wieża RTV oraz Kościół Nawiedzenia NMP. Szczyt osiągnęliśmy sprawnie i wgramoliliśmy się na wieżę widokową. Niestety mgła nie pozwalała na obserwacje dalsze niż kilka kilometrów, więc ewakuowaliśmy się na popas pod wiatę turystyczną. Po pełnowartościowym posiłku regeneracyjnym złożonym z domowych babeczek i Lentylek, ruszyliśmy dalej szlakiem żółto-czerwonym w stronę Sobótki. Rys. 4. Widok z Olbrzymków na Szczyt Ślęży. W tle widoczne od lewej: Wieża Kościoła Nawiedzeni NMP, Maszt RTV i żelbetowa konstrukcja wieży widokowej. Jest to tzw. autostrada Ślężańska, którą codziennie ciągną dosłownie całe karawany turystów. Na szczęście nie zamierzaliśmy korzystać z niej długo i już po kilku minutach odbiliśmy w prawo, gdy zobaczyliśmy niską skałkę z kilkoma schodkami widoczną dzięki bezlistnemu zimowemu krajobrazowi. To tutaj, na Złomiskach, miało się dopiero zacząć odkrywanie Ślęży. W tym miejscu zaczyna się zapomniany przez większość turystów i opuszczony przedwojenny szlak – Eugenweg, czyli po Polsku Droga Gienka, powstały w 1909 r. Ze szczytu skałki wypatrzyliśmy schody biegnące w dół zbocza i ruszyliśmy żwawo, ucieszeni, że udało się znaleźć tajną ścieżkę. Droga była pełna zabytkowych schodów i o dziwo krzyżująca się z istniejącymi szlakami kilkukrotnie, co tylko potęgowało wrażenie „oszukania systemu” przy przekraczaniu oficjalnych dróg w poprzek. Rys. 5. Eugenweg, zapomniany poniemiecki szlak utworzony w latach 20-tych ubiegłęgo wieku. Na drugim drzewie od lewej widać różową kropkę – oznaczenie tego szlaku zrobione prawdopodobnie przez biegaczy górskich. Minęliśmy charakterystyczną wiszącą skałę stanowiącą niegdyś Zacisze Manteuffla, w którym turyści odpoczywali podczas wdrapywania się na szczyt i nawiedziliśmy Źródełko Anny (nie mylić ze Źródełkiem Joanny nieopodal). Dalej wśród Skał Władysława schodziliśmy pod czujnym okiem Chrystusa Władcy Wszechświata pilnującym nas z płaskorzeźby przytwierdzonej do jednej ze skał, aż dotarliśmy na Trakt Bolka – drogę przecinającą po wschodnim zboczu całą Ślężę. Eugenweg biegnie dalej w dół, ale my ruszyliśmy wciąż niszowymi ścieżkami, Traktem Bolka na południe. Od zejścia z czarno-czerwonego szlaku nie spotkaliśmy innych turystów i wyglądało na to, że trend się utrzyma, bo świeżych śladów na śniegu przed nami nie było. Rys. 6. Zacisze Manteuffla – Blisko 100 lat temu pod tą charakterystyczną skałą stał stół powstały z gigantycznego pnia ściętego drzewa i ławeczki, na których turyści odpoczywali podczas wędrówki w górę. Troszkę oszukiwaliśmy używając GPS, żeby nie zabłądzić i na rozstaju dróg przeskoczyliśmy na Drogę pod Skałami okrążającą partie szczytowe Ślęży. Na tej drodze szukaliśmy kolejnego ukrytego smaczku – Walońskiej Groty, nazywanej Zbójecką Pieczarą, który odnaleźliśmy zmyślnie schowany tuż pod szlakiem. Z dróżki nie widać wejścia do pieczary, ale wystarczy zejść kilka metrów niżej w odpowiednim miejscu i jesteśmy w przytulnym zagłębieniu skalnym, głębokim na kilka metrów. Rys. 7. Walońska Grota, nazywana też Zbójecką Pieczarą ukryta kilka metrów poniżej ścieżki pod skałami okalającej szczyt. Kontynuując marsz w poprzek zbocza usianego głazami i porośniętego rzadkim lasem mieszanym, zbłądziliśmy troszkę niechcący i zniosło nas do kolejnego źródełka, tym razem Bayera. I bardzo dobrze, bo zobaczyliśmy kolejną atrakcję spoza utartych szlaków, tym bardziej, że zamarzająca woda wypływająca ze źródełka stworzyła niesamowity efekt lodowej rury, wewnątrz której płynęła woda. Schodząc do Przełęczy Tąpadła, zwiedziliśmy ruiny zagrody dla bydła, przypominając sobie, że kiedyś Ślęża cała pokryta była pastwiskami, na których wypasano krowy. Obecnie patrząc na górę przykrytą gęstym lasem trudno to sobie wyobrazić. Rys. 8. Lodowa butelka wewnątrz, której płynie woda ze Źródła Bayera. Wyszliśmy niespodziewanie na żółty szlak pełen turystów, wędrujących w stłoczonych grupkach i dopiero zrozumiałem czego właśnie doświadczyliśmy. Trzy godziny wędrowaliśmy po ścieżkach napakowanych atrakcjami turystycznymi całkowicie sami, na górze przeludnionej jak centrum handlowe w sobotę. Nie potrafiłem zrozumieć dlaczego tak jest, ale nie zamierzałem tego zmieniać. Ślizgając się po śniegu zamienionym przez tysiące podeszew w lód, dotarliśmy do przepełnionego parkingu na przełęczy. Odurzeni intymnością, jaką potrafi zapewnić oblężona weekendowa Ślęża, pojechaliśmy na zasłużone pierogi z cebulką. Rys. 9. Różowym kolorem zaznaczona opisana powyżej trasa o długości około 12 km. Niestety z powodu chodzenia poza szlakami nie da się jej oznaczyć na mapach turystycznych online. Chcesz zobaczyć to na filmie? Zapraszam na relację!

2 Alpenblumen promenade : Z Kreuzboden do Saas Almagell (2478 m 3hKolejny szlak jest jednym z moich ulubionych w całej dolinie Saas. Przejście tej trasy to trochę jak wycieczka w Tatry, ale bez tłumu turystów i w większej skali. Zaczynamy w Kreuzboden, popularnej stacji kolejki linowej powyżej miejscowości Saas Grund. Przechodząc cały szlak rozpoczniemy z wysokości 2397 m osiągniemy maksimum na 2478 m a skończymy na zaledwie 1670 m Cechą specyficzną tego szlaku jest fakt, że prowadzi on przez większość czasu w poprzek góry, trawersując zbocze. Turysta, poza chwilowymi podejściami i zejściami, idzie zasadniczo po mało nachylonym terenie, łagodnie w stacja kolejki Kreuzboden może zatrzymać nas na dobrych… kilka godzin. Tak, to nie pomyłka – Kreuzboden jest popularnym punktem biwakowym dla okolicznych mieszkańców, którzy ściągają tu z całej doliny bo rozłożyć się nad brzegiem jeziorka i podziwiać niesamowite widoki na położoną w oddali dolinę Saas. Wokół Kreuzboden wytyczono ścieżkę edukacyjną, która pozwoli trochę lepiej poznać Alpy i ich miejsce przepiękne widokowo i kwiatyMy jednak ruszamy dalej, podążając za strzałką kierującą nas do Almegelleralp. Już po kilkunastu metrach przekonamy się, że wzdłuż wzdłuż całej trasy rozstawiono kilkadziesiąt tabliczek informacyjnych przedstawiających najważniejsze alpejskie kwiaty i ich charakterystykę. Stąd zresztą nazwa szlaku: Promenada Kwiatów Alpejskich (Alpenblumen Promenade). Część kwiatów rozpoznamy z naszych rodzimych gór, część z ogródków skalnych, zdecydowana większość to jednak gatunki typowe dla Alp, część to gatunki endemiczne występujące tylko w dolinie Saas. Wiosna w Alpach. Cudowny się przy każdej tabliczce tracimy mnóstwo czasu – to ważna informacja dla wszystkich planujących wycieczkę. Na przejście trasy załóżcie więcej czasu, niż wynikałoby to z jego długości i ukształtowania przerzucony nad strumieniem mostek turysta podąża w kierunku skalistego grzbietu Triftgratji. Cały czas idziemy odkrytym, bezdrzewnym zboczem, zatem nic nie zasłania widoków na dolinę Saas i położone dalej szczyty Alphubel i Allalinhorn. Dla amatorów fotografii jest to trasa – na kilkudziesięciu minutach wchodzimy na teren skalisty, na którym zalegają olbrzymie bloki skalne kruszące się ze zbocza góry. W celu ochrony położonej niżej miejscowości Saas Grund w poprzek zbocza zamontowano stalowe bariery mające powstrzymać ewentualne lawiny kamieni. Ten odcinek szlaku dodatkowo chroniony jest rozciągniętą w formie barierki liną. Przejście pomiędzy gigantycznymi głazami, które z niewiadomych przyczyn jeszcze nie oberwały się by polecieć z łoskotem w dół, dostarcza dużej dawki adrenaliny. To także wyśmienita lekcja terenowa na temat procesów geologicznych i klimatycznych zachodzących w górach (wietrzenie skał).Bariery przeciw lawinom trasa to czysta przyjemność. Pokonując kolejny grzbiet górski turysta będzie w stanie uchwycić położone kilkanaście kilometrów dalej sztuczne jezioro Mattmark, które szerzej opisałem na poprzedniej stronie. Idąc dalej, będzie jeszcze bardziej malowniczo. Widok drewnianej górskiej chaty na tle ośnieżonych szczytów zostaje w pamięci na długie tygodnie. To znakomite miejsce, by zrobić sobie przystanek i pokontemplować majestatyczne piękno gór. W tle słyszymy dzwonki pasących się owiec i łagodne podmuchy ciepłego, letniego – restauracja Almagelleralp położone jest w dolinie o tej samej nazwie. Charakterystyczny budynek o czerwonych okiennicach widzimy już z oddali. Od tego momentu czeka nas dość długa i żmudna droga zakusami w dół doliny. Wysiłek wynagradzają niezapomniane widoki na dolinę i położone wyżej szczyty. Szczególnie polecanym czasem na wycieczkę jest późna wiosna lub wczesna jesień, gdy kolory w dolinie są intensywne, a słońce operuje nieco łagodniej. Polecam tą firmę w walce o odszkodowanie. Mi realnie pomogli odzyskać pieniądze...Almagelleralp – schronisko i restauracja w odcinek trasy prowadzi znów dość ostro w dół, początkowo wzdłuż strumienia, potem przez las, w kierunku miejscowości Saas Almagell. Zmęczonym podróżnikom polecam zejście do strumienia i zanurzenie zmęczonych stóp w lodowatej wodzie. Naturalna krioterapia naprawdę regeneruje nogi i redukuje potencjalne pęcherze. Ostatnim wartym wspomnienia momentem na trasie jest olbrzymi wodospad, jaki mijamy na obrzeżach Saas Almagell. Ci odważniejsi mogą się tu zdecydować na kąpiel od stóp do Szlak Pięciu Jezior (Five Lake Hike), Zermatt, dolina Mattertal (2537 m 4hPrzenosimy się do kolejnej doliny położonej ciągle w Alpach Pennińskich: do doliny Mattertal. Punktem wypadowym jest miasto Zermatt, ikona Alp Szwajcarskich. Z miasteczka kolejką linową (lub o własnych siłach) zdobywamy stację kolejki górskiej Sunnegga. Kilkadziesiąt metrów dalej naszym oczom ukazuje się pierwsze i najbardziej oblegane górskie jezioro na szlaku: Leisee. Zauważamy, że w jeziorze możliwa jest kąpiel, wokół jeziora dozwolone jest rozpalenie grilla. Rozwinięta infrastruktura – plac zabaw, drabinki, barierki, czynią to miejsce przyjaznym dla rodzin z położone jest około stu metrów poniżej punktu widokowego Sunnegga. Zamiast schodzić w dół i tracić wysokość, polecam zostawić sobie odwiedziny nad jeziorem Leisee na koniec wycieczki, a teraz wyruszyć dalej w kierunku jeziora Stellisse i schroniska prowadzi początkowo wzdłuż słupów kolejki linowej, która wdziera się brutalnie między skały. Okolice Zermatt są dość silnie poprzecinane wyciągami narciarskimi, całość robi momentami przygnębiające wrażenie. Szczęśliwie ścieżka porzuca w końcu trasę kolejki linowej by zniknąć na kolejnym grzbietem górskim. W dole dostrzegamy lazurowe wody kolejnego jeziora – Grindjisee. Gdy obejrzymy się za siebie, dostrzeżemy sylwetkę najsłynniejszej góry świata – ikonicznego szlaku zorganizowano liczne punkty widokowe i biwakowe, na których turysta może zregenerować siły a także dowiedzieć się czegoś więcej o poznawanym terenie, czytając informacje zamieszczone na tablicach informacyjnych. Najładniejsze jezioro w całych Alpach Szwajcarskich?Jezioro Stellisee to jedno z najpiękniejszych jezior górskich na świecie. I nie, nie jest to przesada. Krystalicznie czyste wody jeziora rozlewają się w niecodziennej scenerii. Patrząc na zachód dostrzeżemy bez problemu trójkątny szczyt Matterhorn odcinający się wyraźnie na tle innych gór. Patrząc na wschód i na południe, widzimy zarys schroniska Fluhalp i dalej przykryty lodowcem masyw Monte Rosa – najpotężniejszy masyw górski całych Alp. Jezioro jest na tyle czyste i na tyle głębokie, że bez problemu można tak napić się z niego wody jak również wykąpać. Uwaga – woda jest lodowato zimna!GrindjiseeZ poziomu jeziora Stellisee możliwy jest marsz dalej w górę, do schroniska Fluhalp, albo powrót w dół okrężną trasą. Wybieramy odbicie w dół i po kilkunastu minutach naszym oczom ukazuje się kolejne jezioro o niezwykłym kolorze – Grindjisee. W odróżnieniu od poprzednich zbiorników, to jezioro jest dużo mniejsze i płytsze, zasilane tylko niewielkimi strumieniami spadającymi z sąsiadujących zboczy górskich. Całość przypomina oazę wciśniętą między ośnieżone i skaliste niedostępne szczyty. Odwiedzając to miejsce wczesnym rankiem można spróbować uchwycić sylwetkę Matterhornu odbijającą się w spokojnej tafli jeziora. Raj dla fotografów…Grindjisee najlepiej odwiedzić późną wiosną. Zieleń jest wówczas soczysta, pięknie kontrastuje z bielą górskich i MosjeseeJeśli nie macie całego dnia na wędrówkę lub siły zaczynają Was opuszczać, nadkładanie drogi do jeziora Grunsee będzie kiepskim pomysłem. W porównaniu z urodą poprzednich zbiorników, czwarte jezioro na szlaku jest zwykłym przeciętniakiem. Dodatkowo wrażenia estetyczne rujnuje odkryte wyrobisko skalne w tle i wszechobecne liny i kable poprowadzone w kierunku kopalni. Wbrew nazwie, woda w jeziorze wcale nie ma silnie zielonego zabarwienia. A może wszystko zależy od pory dnia i roku, kąta padania promieni słonecznych i jeszcze innych zmiennych? Jak by nie było, obszar jeziora Grunsee stanowi rezerwat przyrody i z pewnością trzeba odnotować go jako ważny punkt na Szlaku Pięciu . Krajobraz psują nieco liczne ślady działalności piąte i ostatnie odwiedzane jezioro jest zbiornikiem sztucznym, w którym kąpiel jest niemożliwa. Jego wody powstrzymywane śluzą mają silnie lazurowy kolor. Także z tego miejsca możliwe jest wypatrzenie majestatycznego wierzchołka koniec wycieczki w Alpy Szwajcarskie wracamy nad jezioro, które widzieliśmy na samym początku. To idealne miejsce na regenerację po trudach całodziennej wędrówki. Na brzegach jeziora Leisee rozłożono leżaki, wokół nie brakuje miejsc na rozłożenie koca. Pod koniec dnia tłumy przerzedzają się i nad wodą robi się przyjemnie spokojnie. Z uwagi na mniejszą wysokość i duże nasłonecznienie, pod koniec dnia w okolicy jeziora jest też zauważalnie cieplej. Z okolicznych wzgórz uchwycimy znakomitą panoramę na wiele okolicznych szczytów, wliczając oczywiście wielokrotnie wspominany Matterhorn. Osoby bardziej romantyczne mogą poczekać na nadchodzący cichy zachód nastroje nad jeziorem podane przeze mnie czasy przejścia są orientacyjne, zakładają dobrą formę fizyczną i nie uwzględniają przystanków na odpoczynek. W nawiasach zaznaczyłem też najwyższą wysokość z jaką spotkamy się na danym w góry, a już na pewno w Alpy Szwajcarskie, zawsze sprawdź pogodę i spakuj się odpowiednio do warunków. Pomogłem? Zainteresowałem? Doceniasz to, co robię? Podziękuj mi osobiście dołączając do grona fanów na Facebooku - dla Ciebie to jedno kliknięcie, u mnie tyle radości :) A jeśli jesteś dopiero pierwszy raz na blogu, to najlepiej zacznij od TEJ STRONY

Rysach, Tatry - pogoda na szczycie iStock.com. Prognoza pogody na Rysach na dzisiaj. Sprawdź, jakie warunki pogodowe będą 27.11 i w kolejnych dniach. W poniedziałek temperatura na Rysach (Tatry) ma wynieść -15 °C. Z kolei spodziewana prędkość wiatru to 31 km/h. Opady śniegu: 0 mm. Całkowita głębokość śniegu na Rysach może

Paweł Szot | Fakty TVN 24.04 | Po przeszczepie na najdłuższy górski szlak w Polsce. Chcą udowodnić, że "Transplantacja Daje Życie". Ma 71 lat i chce udowodnić, że nowe serce to naprawdę nowe życie i że życie po przeszczepie może być aktywne. Nawet bardzo. Dziewięć lat po operacji Marek Szlicht wyrusza z ekipą na Szlak Beskidzki.

. 580 54 449 390 529 44 423 654

górski szlak w poprzek zbocza